Tạp chí Live Science (Mỹ) ngày 29-3 đưa tin lần đầu tiên các nhà khoa học phát hiện hành vi "nhai lại” của một loài khỉ giống như các động vật móng guốc, chẳng hạn trâu, bò, dê và cừu. Đó là loài khỉ mũi dài, có tên khoa học Nasalis larvatus, sống trên đảo Borneo thuộc Đông Nam Á.
Chiếc mũi dài của khỉ đực Nasalis larvatus có thể đạt tới 10cm - (Ảnh: Ikki Matsuda/Live Science)

Nhà khoa học Ikki Matsuda, tác giả chính của nghiên cứu, công tác tại Viện nghiên cứu động vật linh trưởng thuộc ĐH Kyoto (Nhật), đã sử dụng các camera và ống nhòm để ghi hình và quan sát hành vi của một bầy khỉ mũi dài với khoảng 200 con thường sống trên các nhánh cây, dọc theo một chi lưu của sông Kinabatangan, đảo Borneo thuộc địa phận Malaysia.

Ông Matsuda cùng các đồng nghiệp đã thu thập dữ liệu về hành vi của chúng vào khoảng thời gian sáng sớm và chiều muộn từ tháng 1-2000 đến tháng 3-2001. Các nhà khoa học cho biết động vật linh trưởng này được gọi là khỉ mũi dài bởi những chàng khỉ có mũi to lớn, được dùng vào việc thu hút bạn tình.

Khỉ mũi dài ăn trái cây và lá cây, sau đó nó nôn thức ăn ra và nhai lại giống như trâu, bò - (Ảnh: Ikki Matsuda/Live Science)

"Quá trình nghiên cứu bầy khỉ mũi dài không hề dễ dàng chút nào!” - ông Matsuda chia sẻ trên Live Science. Ông nói nhóm nghiên cứu gặp rất nhiều đĩa và muỗi trong rừng. Mùa mưa được cho là tồi tệ nhất, bởi nước sông dâng tới thắt lưng khi họ đứng trên nền rừng. "Những lúc như thế này thật sự đáng sợ, bởi đôi khi cá sấu, rết và nhện xuất hiện trong và trên mặt nước” - ông Matsuda bày tỏ thêm.

Các nhà khoa học cho hay có ít nhất 23 con khỉ mũi dài được ghi hình, chúng nôn thức ra miệng và nhai lại. Trong quá trình nhai lại này, họ nhận thấy bụng (dạ dày) của chúng hóp lại, kế tiếp chúng thè lưỡi ra ngoài giữ thức ăn được nôn ra trong miệng; và sau cùng, chúng phùng hai má, thực hiện động tác nhai lại và nuốt thức ăn lần hai.

Xem video khỉ mũi dài nôn thức ăn và nhai lại - Nguồn: Live Science và New Scientist

Ông Matsuda đã liên tục quan sát một con khỉ mũi dài trưởng thành trong 169 ngày và xem nó nhai lại thức ăn trong 11 ngày. Ông cho rằng nó thực hiện điều này trong suốt quá trình ăn uống để tiêu hóa và hấp thụ hết chất dinh dưỡng của thực phẩm trong dạ dày.

Thông tin của bài báo trên tạp chí New Scientist cho biết khỉ mũi dài thường sống giới hạn trên các nhánh cây lớn và ăn trái cây, lá cây nghèo chất dinh dưỡng, do đó chúng cần lượng thức ăn nhiều hơn nên nôn ra và nhai lại.