Bầy dê cho sữa người là
thành quả của dự án BelRosTrans. Chúng được tạo ra do sự ghép gen người
với những đoạn ADN đặc trưng, điều khiển việc sản xuất ra sữa người vào
cơ thể giống dê bản địa. Chúng đã cho thế hệ nối tiếp đầu tiên để thực
hiện điều kỳ diệu: vắt sữa dê ra sữa người.
Đàn dê mang gen người.
Đã hơn 5 năm qua, các nhà khoa học Nga và Belarus đã
bắt tay vào nghiên cứu cách thu được sữa dê chứa lactoferin. Chất này
luôn luôn có trong sữa người, có tác dụng bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi bị
nhiễm vi khuẩn và virus trong thời kỳ trẻ chưa thể tự tạo ra khả năng
miễn dịch cho mình.
Một trong những tác giả dự án là nhà di truyền học Igor Goldman cho biết:
"Những đứa trẻ được nuôi bằng sữa mẹ luôn có khả năng đề kháng cao với
bệnh tật, còn nuôi bằng "sữa công nghiệp” thì không. Cho nên tỷ lệ tử
vong của chúng cao hơn nhiều so với những đứa trẻ được mẹ cho bú mớm”.
Không phải ngẫu nhiên mà các chuyên gia đã chọn dê làm "nhà cung cấp”
sữa người, nói chính xác hơn là sữa chứa các chất đạm có trong sữa
người. Lý do là vì loài vật này ít bị mắc bệnh và sữa của chúng có thành
phần dinh dưỡng khá giống với sữa người. Hơn nữa, sữa dê không gây dị
ứng với trẻ.
Trước khi "cấy” gen người cho dê, người ta đã thử nghiệm trên chuột. Sau
khi đã thực hiện thành công trên 6.000 con chuột trong các phòng thí
nghiệm, các nhà sinh học đã đi đến kết luận rằng khả năng cho sữa người ở
chúng có thể di truyền theo cả dòng chuột đực lẫn chuột cái sau 10 thế
hệ, thể hiện ở 50% thí nghiệm.
Trưởng phòng thí nghiệm ghép gen tại Viện Sinh học thuộc Viện HLKH Nga Elena Sadnikova khẳng định: "Chất đạm mà chúng tôi thu được từ sữa của những con vật chuyển gen giống một cách tuyệt đối với sữa người”.
Tuy nhiên cũng có nhiều ý kiến khác. Một số nhà miễn dịch học và dị ứng
học Nga chưa tin vào điều này. Chẳng hạn, giám đốc Trung tâm tư vấn về
dị ứng và miễn dịch thuộc Viện HLKH Nga Iuri Smolkin vẫn băn khoăn:
"Sữa gia súc không thể thay thế được sữa người. Điều duy nhất có thể làm
được là đưa ra được những công thức pha chế mới trên cơ sở những công
thức cũ có bổ sung lactoferin”.
Hiện nay, lactoferin tách ra từ sữa dê đang được dùng để bào chế dược
phẩm. Những chất đạm từ người đều có khả năng trị liệu rất rộng. Chúng
có thể được dùng trong các thuốc chữa bệnh về máu và dạ dày – ruột.